به محض برخورد با کسی که مجروح شده، یا به زمین افتاده خود را به مجروح برسانید و در راه رسیدن با فریاد دیگران را از مجروح شدن فرد مطلع کنید و کمک بخواهید. سپس مراحل زیر را انجام دهید:
1- تنفس: مطمئن شوید شخص مجروح می تواند نفس بکشد. اگر چیزی جلوی نفس کشیدن او را گرفته (مثلاً لخته خون در دهان یا ماسک پارچه ای) سریعاً آنرا از دهانش دور کنید.
2- اگر بعد از باز کردن راه هوایی، باز هم نفس نکشید، شخص به تنفس مصنوعی دهان به دهان احتیاج دارد. فریاد بزنید و از اطرفیان بخواهید کسی که کمک اولیه می داند جلو بیاید و کمک کند.
3- خونریزی: فرد خونریزی کننده را روی زمین بخوابانید. با یک پارچه تمیز روی محل خونریزی فشار دهید. اگر مکان خونریزی از گردن فرد یا اطراف دهان فرد است، مطمئن شوید فشار روی محل خونریزی تنفس فرد را مختل نمی کند. مهمتر از هر چیز تنفس زخمی است. برای جلوگیری از خونریزی طوری گردن فرد را فشار ندهید که باعث خفگی اش شوید.
4- اگر فرد هوشیاری کامل ندارد، یا روی زمین دراز کشیده، آب به دهان فرد نریزید. آب در دهان فرد ناهوشیار باعث خفگی می شود. همچنین همواره سعی کنید مجروح را به پهلو بخوابانید. به این صورت ترشحات و مایعات دهان وی به مجرای هوایی راه پیدا نمی کند.
5- ضربه به سر، (خصوصاً به همراه خونریزی از گوش) باعث کاهش هوشیاری می شود. فرد جهت را تشخیص نمی دهد و هر لحظه احتمال سقوط یا گم شدن در جریان اتفاقات دارد. به این فرد کمک کنید که از صحنه درگیری خارج شود. و تا مطمئن نشدید جای امنی نشسته است او را رها نکنید.
6- حین حمل افراد مجروح، (خصوصاً افرادی که به کمر آنها آسیب خورده) نباید به کمر فرد مجروح فشار وارد شود. بهترین راه حمل مجروح گذاشتن وی روی پتو یا یک پارچه بزرگ مثل چادر خانمها و حمل او با گرفتن گوشه های پارچه است. احتمالاً پیدا کردن برانکارد یا پتو در جریان کارزار سخت است، پس در صورت امکان فرد را بغل کنید. ولی حمل مجروح در حالی که دست و پای فرد از دو طرف توسط مردم کشیده می شود می تواند صدمات شدید به نخاع فرد وارد کند.
7- اگر افراد مسلط به کمک اولیه و کسانی برای حمل مجروح بر بالین مجروح رسیدند، اطراف بیمار را خلوت کنید. کمک کنید که راه حمل کنندگان به سمت مکانهای امن باز شود.
8- پلیس ضد شورش مسلح به گاز اشک آور، اسپری فلفل و تانکرهای آب جوش و مایعات اسیدی است. مایعات تخصصی مختلفی برای مقابله با هر کدام وجود دارد که متاسفانه در این شرایط نمی توان به آنها دسترسی پیدا کرد. اما در اکثر موارد شستشوی عضو آسیب دیده، خصوصاً چشم ها با آب فراوان کمک می کند. در مورد خاص اسپری فلفل بخاطر حلال چربی در آن، به سادگی با آب شسته نمی شود. شستشو با شیر پرچرب کمک کننده است.
9- کمک بخواهید. در حالی که سعی می کنید مجروح را به بیمارستان برسانید فریاد بزنید “پزشک”. احتمال اینکه کسی که کمکهای اولیه می داند در نزدیک شما باشد زیاد است.
اگر کمک اولیه می دانید، خودتان به همراه دوستانتان گروههای کوچک امداد تشکیل دهید و مردم را یاری دهید. یک گروه کوچک امداد متشکل از یک پرستار مجهز به وسایل کمکهای اولیه، چند جوان قوی برای حمل مجروحین به نواحی امن که پرستارها ایستاده اند و چند وسیله نقلیه (حتی موتور سوار) برای حمل مجروحین به بیمارستانهای امن می تواند جان ده ها نفر را به سادگی نجات دهند.
معالجهٔ سوزش موادی که از هلیکوپترها پاشیده میشه
سوختگي با مواد شيميائي
از جدي ترين نوع سوختگي ها بوده كه در سطح كم و عمق زيادتري بدن را دچار سوختگي مي نمايد.
حذف عامل سوختگي: لباس هاي آلوده را در آورده و محل را با آب فراوان شستشو دهيد.
ارزيابي بيمار:علائم حياتي ، شوك و … را كنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگي را بررسي كنيد.
درمان سوختگي : درمان اين نوع سوختگي عبارت از شستشوي موضع با آب فراوان حداقل بمدت ۲۰ تا ۳۰ دقيقه و سپس اقدامات درماني بايد همانند سوختگي با حرارت بعمل آيد.
انتقال مصدوم: مصدوم را در صورت امكان به اولين مركز درماني منتقل كنيد.
تذكر: در صورت آلوده شدن چشم با مواد شيميايي بهترين كار شستشو با آب فراوان است.دقت كنيد تا در موقع شستشو آب مصرف شده از جانب بيروني چشم خارج شود تا چشم مقابل را آلوده نكند.در صورت وجود جسم خارجي در چشم با نوك دستمال تميز آن را به آرامي خارج كنيد بعد از شستشوي چشم را با گاز استريل پانسمان و مصدوم را منتقل كنيد.
برای شستن مایعات پاشیده شده از هلیکوپترها از صابون و آب استفاده نکنید. حتما از مایعات اسیدی استفاده کنید. مثل آب لیمو و سرکه. چون مایعات پاشیده شده خودشان باز هستند. صابون باعث تشدید التهاب پوست میشود
پیشگیری و درمان اثرات گاز اشک آور / اسپری فلفل
۱) خونسردی خود را حفظ کنید، به آرامی تنفس کنید و با خاطر بسپارید که این اثرات موقتی هستند!
۲) با پوشاندن بدن خود تا جائی که میتوانید نقاط معرض تماس را به حداقل برسانید.
۳) استفاده از پارچهای (برای ماسک یا پیشانی بند) که آغشته به آبلیمو یا سرکهٔ سیب است تا حد زیادی باعث کاهش اثرات ناخوشایند گازهای فوق میشود.
۴) اگر گازهای فوق را تنفس کردید: سرفه کنید، آب دهان خود را قورت ندهید بلکه آنرا تف کنید، دماغ خود را بدمید و دهانتان را با آب بشوید.
۵) اگر از لنز چشمی استفاده میکنید سریعا و در اولین فرصت مناسب آنها را از چشمان خود “با دستانی تمیز” که با گازهای فوق آلوده نیستند دربیاورید.
۶) اگر گازهای فوق به چشمانتان پاشیده شد، چشمانتان را با مخلوط: ۱/۲ آب + ۱/۲ شربت ضد اسید معده بشوید. (توجه مهم: فقط از شربتهأیی استفاده کنید که دارای هیدروکسید آلمینیوم یا هیدروکسید مگنزیوم هستند.)
درمان جراحت گلوله
۱) مجروح را حتیالامکان تکان ندهید ، مگر اینکه جانش در معرض خطر آنی قرار داشته باشد. (مثل: در وسط خیابان یا در تیررس باشد)
۲) کمکهای اولیه خیلی ساده را انجام دهید: اگر مجروح بیهوش شده ولی هنوز نفس میکشد، راه تنفس او را باز نگاه دارید. اگر نفس نمیکشد به اوتنفس مصنوعی بدهید.
۳) زخمهأیی را که خونریزی میکنند تحت کنترل بگیرید.
۴) اگر جراحت گلوله در ناحیه سینه است آنرا با تکه ای پلاستیک بپوشانید (پانسمان کنید) تا از ورود هوا به داخل زخم جلوگیری کند. اینکار همچنین از خالی شدن ریه از هوا هم جلوگیری میکند. در صورتی که مجروح از بدتر شدن نفس تنگی اش خبر دهد پانسمان را بردارید.
۵) مجروح را اگر هشیار و بهوش است در راحترین حالت نشسته یا خوابیده که برایش امکان داشته باشد قرار دهید.
۶) اگر مجروح بیهوش است او را در موضع هوش آوری قرار دهید. برای قرار دادن مجروح به موضع هوش آوری شانه و ران او را گرفته به سمت خود بچرخانید تا به پهلو قرار گیرد.
۷) اگر محل تیرخوردگی در بالاتنه و از کمر به بالا است (به غیر از بازوان) از بالا قرار دادن پاهای مجروح برای جلوگیری از شوک خودداری کنید، زیرا بالا قراردادن پاها باعث سریعتر و شدیدتر شدن خونریزی این نوع جراحت میشود و این تنفس را برای مجروح مشگلتر میکند.
۸) از دادن غذا یا مایعات یا حتی آب به مجروح خودداری کنید
سوختگي با آتش
اقدامات امدادي كه بايد انجام داد عبارتند از:
حذف عامل سوختگي: با آب سرد آتش را خفه كنيد – لباس هاي مستعد آتش سوزي را در آوريد از دويدن شخص در حال سوختن جلوگيري كنيد .
ارزيابي بيمار: علائم حياتي و شوك و…را كنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگي را بررسي كنيد.
درمان سوختگي:
۱- بيمار را روي سطحي از بدن كه سوختگي وجود ندارد يا كمترين سطح سوختگي را دارد دراز كنيد.
۲- وسائل آلوده كننده را از بدن مصدوم جدا كنيد.
۳- لباس هاي چسبيده به محل زخم را هرگز جدا نكنيد.
۴- توسط آب خنك و تميز محل سوختگي را شستشو دهيد.
۵- محل زخم را با گاز استريل پانسمان كنيد.
۶- اگر بيمار قادر به نوشيدن است و زمان كافي داريد بر اساس جدول زير مايعات به مصدوم بنوشانيد.
بزرگسالان ۰/۵ ليوان ، بچه هاي ۱۲-۱ سال ۰/۲۵ ليوان ، كمتر از يكسال ۰/۱۲۵ ليوان
در صورت وخامت سوختگي مصدوم را به اولين مركز درماني منتقل كنيد.
تذكر:در سوختگي با قير بلافاصله منطقه را با آب سرد خنك كنيد.قير را هرگز بر نداريد سپس اقدامات اوليه ذكر شده فوق را بعمل آوريد.
سوختگي با مواد شيميائي
از جدي ترين نوع سوختگي ها بوده كه در سطح كم و عمق زيادتري بدن را دچار سوختگي مي نمايد.
حذف عامل سوختگي:لباس هاي آلوده را در آورده و محل را با آب فراوان شستشو دهيد.
ارزيابي بيمار:علائم حياتي ، شوك و … را كنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگي را بررسي كنيد.
درمان سوختگي : درمان اين نوع سوختگي عبارت از شستشوي موضع با آب فراوان حداقل بمدت ۲۰ تا ۳۰ دقيقه و سپس اقدامات درماني بايد همانند سوختگي با حرارت بعمل آيد.
انتقال مصدوم: مصدوم را در صورت امكان به اولين مركز درماني منتقل كنيد.
تذكر: در صورت آلوده شدن چشم با مواد شيميايي بهترين كار شستشو با آب فراوان است.دقت كنيد تا در موقع شستشو آب مصرف شده از جانب بيروني چشم خارج شود تا چشم مقابل را آلوده نكند.در صورت وجود جسم خارجي در چشم با نوك دستمال تميز آن را به آرامي خارج كنيد بعد از شستشوي چشم را با گاز استريل پانسمان و مصدوم را منتقل كنيد.
سوختگي با جريان برق
اين نوع سوختگي داراي عمق زيادي است و به بافت هاي داخل بدن صدمه مي زند.
اقدامات امدادي در اين نوع سوختگي عبارتند از:
حذف عامل سوختگي: توسط يك وسيله عايق مصدوم را از جريان برق جدا كنيد.
ارزيابي بيمار: علائم حياتي ، شوك و … را كنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگي را بررسي كنيد.
درمان سوختگي : محل ورود خروج برق را پانسمان و اقدامات امدادي شبيه سوختگي با حرارت را به عمل آوريد.
انتقال: مصدوم را در اسرع وقت به اولين مركز درماني منتقل كنيد.
سوختگي ناشي از اشعه
توسط دو نوع اشعه سوختگي ايجاد مي گردد: ۱ـ اشعه خورشيد ۲ـ تشعشات اتمي
در مورد تشعشات اتمي ابتدا محافظت خود امدادگر از خطر تشعشات و ثانيا رفع آلودگي مصدوم و درصورت امكان ارائه كمكهاي اوليه سوختگي با حرارت مد نظر قرار مي گيرد و در مرحله آخر انتقال مصدوم به مركز درماني انجام مي پذيرد. اطلاعات بيشتر را در قسمت دفاع اتمي و امدادرساني در دفاع اتمي دنبال كنيد.
تذكرات:
۱ـ روش برآورد عمق و وسعت و وخامت سوختگي را به خوبي فراگيريد.
۲ـ در مورد سوختگي هاي وخيم كمك هاي اوليه را سريعا انجام و مصدوم را در اسرع وقت به مركز درماني انتقال دهيد.
۳- اگر لباس به محل زخم چسبيده است لباس هاي اطراف زخم را بريده و از بدن خارج كنيد ولي به محل زخم دست نزنيد.
۴ـ هرگز براي سرد كردن محل از يخ استفاده نكنيد.
۵ـ به آب مصرفي جهت افزايش سرماي آن نمك اضافه نكنيد.
۶ـ كمك هاي اوليه در مورد سوختگي هاي شديد بايد سريعا انجام گيرند.
۷ـ نارسائي تنفسي و شوك احتمالي را سريعا كنترل نمائيد(بخصوص در سوختگي ها بوسيله برق).
۸ـ در سوختگي با مواد شيميائي استفاده از ماده خنثي كننده هيچ امتيازي به شستشوي با آب فراوان ندارد.لذا ازاستفاده از آنها خودداري گردد و حتما از آب تميز استفاده كنيد.
فردی که گلوله خورده است
فردی که گلوله خورده است، باید در عرض ۱۰ دقیقه پس از اصابت گلوله در آمبولانس در راه بیمارستان باشد.
فرد گلوله خورده را تکان ندهید مگر اینکه ایمنی او در معرض خطر باشد.
از اصول اساسی کمکهای اولیه استفاده کنید.
اگر فرد مصدوم بیهوش است، راههای هوایی او را باز و پاک نگهدارید.
اگر مصدوم نفس نمیکشد به او تنفس مصنوعی بدهید.
هر خونریزی را کنترل کنید.
در صورتی که به سینه فرد گلوله خورده است، با هر نوع پلاستیکی در دسترستان است مانع از آن شوید که هوا به درون زخم کشیده شود.
این کار از روی هم خوابیدن ریهها و خفگی فرد جلوگیری کنید.
اگر زخم گلوله فرد بالاتر از کمر است (به جز مواردی که زخم در بازو است) پاهای فرد را در وضعیت خوابیده بلند نکنید. زخمهای گلوله در شکم و قفسه سینه در صورتی که پاهای فرد بالاتر از بدن او قرار داشته باشد، سریعتر خونریزی میکنند، و به این ترتیب با فشاری که خون جمع شده روی ریه ها میآورد، تنفس مشکلتر میشود.
اگر فرد مصدوم هشیار است، باید او در وضعیت به پشت خوابیده قرار دهید ران و شانه او را با دو دستتان بگیرید و او را به سمت خودتان بجرخانید. در این وضعیت راههای هوایی فرد مصدوم باز میماند و در صورت لزوم میتوانید او را ماساژ قلبی بدهید.
به فرد مصدون هیج مایعی از جمله آب ندهید.
1- تنفس: مطمئن شوید شخص مجروح می تواند نفس بکشد. اگر چیزی جلوی نفس کشیدن او را گرفته (مثلاً لخته خون در دهان یا ماسک پارچه ای) سریعاً آنرا از دهانش دور کنید.
2- اگر بعد از باز کردن راه هوایی، باز هم نفس نکشید، شخص به تنفس مصنوعی دهان به دهان احتیاج دارد. فریاد بزنید و از اطرفیان بخواهید کسی که کمک اولیه می داند جلو بیاید و کمک کند.
3- خونریزی: فرد خونریزی کننده را روی زمین بخوابانید. با یک پارچه تمیز روی محل خونریزی فشار دهید. اگر مکان خونریزی از گردن فرد یا اطراف دهان فرد است، مطمئن شوید فشار روی محل خونریزی تنفس فرد را مختل نمی کند. مهمتر از هر چیز تنفس زخمی است. برای جلوگیری از خونریزی طوری گردن فرد را فشار ندهید که باعث خفگی اش شوید.
4- اگر فرد هوشیاری کامل ندارد، یا روی زمین دراز کشیده، آب به دهان فرد نریزید. آب در دهان فرد ناهوشیار باعث خفگی می شود. همچنین همواره سعی کنید مجروح را به پهلو بخوابانید. به این صورت ترشحات و مایعات دهان وی به مجرای هوایی راه پیدا نمی کند.
5- ضربه به سر، (خصوصاً به همراه خونریزی از گوش) باعث کاهش هوشیاری می شود. فرد جهت را تشخیص نمی دهد و هر لحظه احتمال سقوط یا گم شدن در جریان اتفاقات دارد. به این فرد کمک کنید که از صحنه درگیری خارج شود. و تا مطمئن نشدید جای امنی نشسته است او را رها نکنید.
6- حین حمل افراد مجروح، (خصوصاً افرادی که به کمر آنها آسیب خورده) نباید به کمر فرد مجروح فشار وارد شود. بهترین راه حمل مجروح گذاشتن وی روی پتو یا یک پارچه بزرگ مثل چادر خانمها و حمل او با گرفتن گوشه های پارچه است. احتمالاً پیدا کردن برانکارد یا پتو در جریان کارزار سخت است، پس در صورت امکان فرد را بغل کنید. ولی حمل مجروح در حالی که دست و پای فرد از دو طرف توسط مردم کشیده می شود می تواند صدمات شدید به نخاع فرد وارد کند.
7- اگر افراد مسلط به کمک اولیه و کسانی برای حمل مجروح بر بالین مجروح رسیدند، اطراف بیمار را خلوت کنید. کمک کنید که راه حمل کنندگان به سمت مکانهای امن باز شود.
8- پلیس ضد شورش مسلح به گاز اشک آور، اسپری فلفل و تانکرهای آب جوش و مایعات اسیدی است. مایعات تخصصی مختلفی برای مقابله با هر کدام وجود دارد که متاسفانه در این شرایط نمی توان به آنها دسترسی پیدا کرد. اما در اکثر موارد شستشوی عضو آسیب دیده، خصوصاً چشم ها با آب فراوان کمک می کند. در مورد خاص اسپری فلفل بخاطر حلال چربی در آن، به سادگی با آب شسته نمی شود. شستشو با شیر پرچرب کمک کننده است.
9- کمک بخواهید. در حالی که سعی می کنید مجروح را به بیمارستان برسانید فریاد بزنید “پزشک”. احتمال اینکه کسی که کمکهای اولیه می داند در نزدیک شما باشد زیاد است.
اگر کمک اولیه می دانید، خودتان به همراه دوستانتان گروههای کوچک امداد تشکیل دهید و مردم را یاری دهید. یک گروه کوچک امداد متشکل از یک پرستار مجهز به وسایل کمکهای اولیه، چند جوان قوی برای حمل مجروحین به نواحی امن که پرستارها ایستاده اند و چند وسیله نقلیه (حتی موتور سوار) برای حمل مجروحین به بیمارستانهای امن می تواند جان ده ها نفر را به سادگی نجات دهند.
معالجهٔ سوزش موادی که از هلیکوپترها پاشیده میشه
سوختگي با مواد شيميائي
از جدي ترين نوع سوختگي ها بوده كه در سطح كم و عمق زيادتري بدن را دچار سوختگي مي نمايد.
حذف عامل سوختگي: لباس هاي آلوده را در آورده و محل را با آب فراوان شستشو دهيد.
ارزيابي بيمار:علائم حياتي ، شوك و … را كنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگي را بررسي كنيد.
درمان سوختگي : درمان اين نوع سوختگي عبارت از شستشوي موضع با آب فراوان حداقل بمدت ۲۰ تا ۳۰ دقيقه و سپس اقدامات درماني بايد همانند سوختگي با حرارت بعمل آيد.
انتقال مصدوم: مصدوم را در صورت امكان به اولين مركز درماني منتقل كنيد.
تذكر: در صورت آلوده شدن چشم با مواد شيميايي بهترين كار شستشو با آب فراوان است.دقت كنيد تا در موقع شستشو آب مصرف شده از جانب بيروني چشم خارج شود تا چشم مقابل را آلوده نكند.در صورت وجود جسم خارجي در چشم با نوك دستمال تميز آن را به آرامي خارج كنيد بعد از شستشوي چشم را با گاز استريل پانسمان و مصدوم را منتقل كنيد.
برای شستن مایعات پاشیده شده از هلیکوپترها از صابون و آب استفاده نکنید. حتما از مایعات اسیدی استفاده کنید. مثل آب لیمو و سرکه. چون مایعات پاشیده شده خودشان باز هستند. صابون باعث تشدید التهاب پوست میشود
پیشگیری و درمان اثرات گاز اشک آور / اسپری فلفل
۱) خونسردی خود را حفظ کنید، به آرامی تنفس کنید و با خاطر بسپارید که این اثرات موقتی هستند!
۲) با پوشاندن بدن خود تا جائی که میتوانید نقاط معرض تماس را به حداقل برسانید.
۳) استفاده از پارچهای (برای ماسک یا پیشانی بند) که آغشته به آبلیمو یا سرکهٔ سیب است تا حد زیادی باعث کاهش اثرات ناخوشایند گازهای فوق میشود.
۴) اگر گازهای فوق را تنفس کردید: سرفه کنید، آب دهان خود را قورت ندهید بلکه آنرا تف کنید، دماغ خود را بدمید و دهانتان را با آب بشوید.
۵) اگر از لنز چشمی استفاده میکنید سریعا و در اولین فرصت مناسب آنها را از چشمان خود “با دستانی تمیز” که با گازهای فوق آلوده نیستند دربیاورید.
۶) اگر گازهای فوق به چشمانتان پاشیده شد، چشمانتان را با مخلوط: ۱/۲ آب + ۱/۲ شربت ضد اسید معده بشوید. (توجه مهم: فقط از شربتهأیی استفاده کنید که دارای هیدروکسید آلمینیوم یا هیدروکسید مگنزیوم هستند.)
درمان جراحت گلوله
۱) مجروح را حتیالامکان تکان ندهید ، مگر اینکه جانش در معرض خطر آنی قرار داشته باشد. (مثل: در وسط خیابان یا در تیررس باشد)
۲) کمکهای اولیه خیلی ساده را انجام دهید: اگر مجروح بیهوش شده ولی هنوز نفس میکشد، راه تنفس او را باز نگاه دارید. اگر نفس نمیکشد به اوتنفس مصنوعی بدهید.
۳) زخمهأیی را که خونریزی میکنند تحت کنترل بگیرید.
۴) اگر جراحت گلوله در ناحیه سینه است آنرا با تکه ای پلاستیک بپوشانید (پانسمان کنید) تا از ورود هوا به داخل زخم جلوگیری کند. اینکار همچنین از خالی شدن ریه از هوا هم جلوگیری میکند. در صورتی که مجروح از بدتر شدن نفس تنگی اش خبر دهد پانسمان را بردارید.
۵) مجروح را اگر هشیار و بهوش است در راحترین حالت نشسته یا خوابیده که برایش امکان داشته باشد قرار دهید.
۶) اگر مجروح بیهوش است او را در موضع هوش آوری قرار دهید. برای قرار دادن مجروح به موضع هوش آوری شانه و ران او را گرفته به سمت خود بچرخانید تا به پهلو قرار گیرد.
۷) اگر محل تیرخوردگی در بالاتنه و از کمر به بالا است (به غیر از بازوان) از بالا قرار دادن پاهای مجروح برای جلوگیری از شوک خودداری کنید، زیرا بالا قراردادن پاها باعث سریعتر و شدیدتر شدن خونریزی این نوع جراحت میشود و این تنفس را برای مجروح مشگلتر میکند.
۸) از دادن غذا یا مایعات یا حتی آب به مجروح خودداری کنید
سوختگي با آتش
اقدامات امدادي كه بايد انجام داد عبارتند از:
حذف عامل سوختگي: با آب سرد آتش را خفه كنيد – لباس هاي مستعد آتش سوزي را در آوريد از دويدن شخص در حال سوختن جلوگيري كنيد .
ارزيابي بيمار: علائم حياتي و شوك و…را كنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگي را بررسي كنيد.
درمان سوختگي:
۱- بيمار را روي سطحي از بدن كه سوختگي وجود ندارد يا كمترين سطح سوختگي را دارد دراز كنيد.
۲- وسائل آلوده كننده را از بدن مصدوم جدا كنيد.
۳- لباس هاي چسبيده به محل زخم را هرگز جدا نكنيد.
۴- توسط آب خنك و تميز محل سوختگي را شستشو دهيد.
۵- محل زخم را با گاز استريل پانسمان كنيد.
۶- اگر بيمار قادر به نوشيدن است و زمان كافي داريد بر اساس جدول زير مايعات به مصدوم بنوشانيد.
بزرگسالان ۰/۵ ليوان ، بچه هاي ۱۲-۱ سال ۰/۲۵ ليوان ، كمتر از يكسال ۰/۱۲۵ ليوان
در صورت وخامت سوختگي مصدوم را به اولين مركز درماني منتقل كنيد.
تذكر:در سوختگي با قير بلافاصله منطقه را با آب سرد خنك كنيد.قير را هرگز بر نداريد سپس اقدامات اوليه ذكر شده فوق را بعمل آوريد.
سوختگي با مواد شيميائي
از جدي ترين نوع سوختگي ها بوده كه در سطح كم و عمق زيادتري بدن را دچار سوختگي مي نمايد.
حذف عامل سوختگي:لباس هاي آلوده را در آورده و محل را با آب فراوان شستشو دهيد.
ارزيابي بيمار:علائم حياتي ، شوك و … را كنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگي را بررسي كنيد.
درمان سوختگي : درمان اين نوع سوختگي عبارت از شستشوي موضع با آب فراوان حداقل بمدت ۲۰ تا ۳۰ دقيقه و سپس اقدامات درماني بايد همانند سوختگي با حرارت بعمل آيد.
انتقال مصدوم: مصدوم را در صورت امكان به اولين مركز درماني منتقل كنيد.
تذكر: در صورت آلوده شدن چشم با مواد شيميايي بهترين كار شستشو با آب فراوان است.دقت كنيد تا در موقع شستشو آب مصرف شده از جانب بيروني چشم خارج شود تا چشم مقابل را آلوده نكند.در صورت وجود جسم خارجي در چشم با نوك دستمال تميز آن را به آرامي خارج كنيد بعد از شستشوي چشم را با گاز استريل پانسمان و مصدوم را منتقل كنيد.
سوختگي با جريان برق
اين نوع سوختگي داراي عمق زيادي است و به بافت هاي داخل بدن صدمه مي زند.
اقدامات امدادي در اين نوع سوختگي عبارتند از:
حذف عامل سوختگي: توسط يك وسيله عايق مصدوم را از جريان برق جدا كنيد.
ارزيابي بيمار: علائم حياتي ، شوك و … را كنترل وعمق و وسعت و وخامت سوختگي را بررسي كنيد.
درمان سوختگي : محل ورود خروج برق را پانسمان و اقدامات امدادي شبيه سوختگي با حرارت را به عمل آوريد.
انتقال: مصدوم را در اسرع وقت به اولين مركز درماني منتقل كنيد.
سوختگي ناشي از اشعه
توسط دو نوع اشعه سوختگي ايجاد مي گردد: ۱ـ اشعه خورشيد ۲ـ تشعشات اتمي
در مورد تشعشات اتمي ابتدا محافظت خود امدادگر از خطر تشعشات و ثانيا رفع آلودگي مصدوم و درصورت امكان ارائه كمكهاي اوليه سوختگي با حرارت مد نظر قرار مي گيرد و در مرحله آخر انتقال مصدوم به مركز درماني انجام مي پذيرد. اطلاعات بيشتر را در قسمت دفاع اتمي و امدادرساني در دفاع اتمي دنبال كنيد.
تذكرات:
۱ـ روش برآورد عمق و وسعت و وخامت سوختگي را به خوبي فراگيريد.
۲ـ در مورد سوختگي هاي وخيم كمك هاي اوليه را سريعا انجام و مصدوم را در اسرع وقت به مركز درماني انتقال دهيد.
۳- اگر لباس به محل زخم چسبيده است لباس هاي اطراف زخم را بريده و از بدن خارج كنيد ولي به محل زخم دست نزنيد.
۴ـ هرگز براي سرد كردن محل از يخ استفاده نكنيد.
۵ـ به آب مصرفي جهت افزايش سرماي آن نمك اضافه نكنيد.
۶ـ كمك هاي اوليه در مورد سوختگي هاي شديد بايد سريعا انجام گيرند.
۷ـ نارسائي تنفسي و شوك احتمالي را سريعا كنترل نمائيد(بخصوص در سوختگي ها بوسيله برق).
۸ـ در سوختگي با مواد شيميائي استفاده از ماده خنثي كننده هيچ امتيازي به شستشوي با آب فراوان ندارد.لذا ازاستفاده از آنها خودداري گردد و حتما از آب تميز استفاده كنيد.
فردی که گلوله خورده است
فردی که گلوله خورده است، باید در عرض ۱۰ دقیقه پس از اصابت گلوله در آمبولانس در راه بیمارستان باشد.
فرد گلوله خورده را تکان ندهید مگر اینکه ایمنی او در معرض خطر باشد.
از اصول اساسی کمکهای اولیه استفاده کنید.
اگر فرد مصدوم بیهوش است، راههای هوایی او را باز و پاک نگهدارید.
اگر مصدوم نفس نمیکشد به او تنفس مصنوعی بدهید.
هر خونریزی را کنترل کنید.
در صورتی که به سینه فرد گلوله خورده است، با هر نوع پلاستیکی در دسترستان است مانع از آن شوید که هوا به درون زخم کشیده شود.
این کار از روی هم خوابیدن ریهها و خفگی فرد جلوگیری کنید.
اگر زخم گلوله فرد بالاتر از کمر است (به جز مواردی که زخم در بازو است) پاهای فرد را در وضعیت خوابیده بلند نکنید. زخمهای گلوله در شکم و قفسه سینه در صورتی که پاهای فرد بالاتر از بدن او قرار داشته باشد، سریعتر خونریزی میکنند، و به این ترتیب با فشاری که خون جمع شده روی ریه ها میآورد، تنفس مشکلتر میشود.
اگر فرد مصدوم هشیار است، باید او در وضعیت به پشت خوابیده قرار دهید ران و شانه او را با دو دستتان بگیرید و او را به سمت خودتان بجرخانید. در این وضعیت راههای هوایی فرد مصدوم باز میماند و در صورت لزوم میتوانید او را ماساژ قلبی بدهید.
به فرد مصدون هیج مایعی از جمله آب ندهید.